Nieuwe inzichten over ongeneeslijke stoornis die onwillekeurige bewegingen veroorzaakt (B)

Onderzoekers van de Universiteit van Liverpool hebben ontdekt hoe een enkele genmutatie de zeldzame neurologische stoornis dystonie kan veroorzaken.

Dystonie kan ontstaan door een letsel of kan erfelijk zijn, waarbij patiënten vanaf hun kindertijd oncontroleerbare spiersamentrekkingen ontwikkelen die kunnen leiden tot repetitieve bewegingen en abnormale en pijnlijke houdingen. De aandoening kan hetzij een enkele spier, een spiergroep of het hele lichaam aantasten. Geschat wordt dat minstens 70.000 mensen in het Verenigd Koninkrijk eraan lijden. Er bestaat een groot aantal verschillende types dystonie die op heel uiteenlopende manieren mensen kunnen treffen.

De symptomen van dystonie kunnen variëren van heel licht tot ernstig. Dystonie kan verschillende lichaamsdelen aantasten en vaak verlopen de symptomen in verschillende fases. Vroege symptomen zijn bijvoorbeeld een slepend been, verkramping van de voet, onwillekeurig trekken van de nek, oncontroleerbaar oogknipperen en spraakproblemen. Meestal zijn er geen andere neurologische afwijkingen.

Dystonie is niet te genezen, maar de symptomen kunnen meestal vrij doeltreffend onder controle worden gehouden.

Onderzoekers van de Instituten voor Translationele Geneeskunde (ITM) en Integratieve Biologie (IIB) van de Universiteit van Liverpool hebben onder leiding van Dr. Nordin Helassa mutaties bestudeerd in het gen dat het eiwit hippocalcine codeert. Dat eiwit werd eerder al aangeduid als een van oorzaken van dystonie.

Het effect van deze mutaties op de fysiologische rol van hippocalcine werd nog niet doorgrond, net zomin als de impact hiervan op het zenuwstelsel.

Hippocalcine behoort tot een eiwitfamilie die een rol speelt bij het overbrengen van signalen binnen het zenuwstelsel en die de voorbije 20 jaar grondig werd bestudeerd door de onderzoeksgroep van professor Bob Burgoyne aan het ITM.

Dankzij hun onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Human Molecular Genetics, is het effect van ziekteverwekkende mutaties op de fysiologische functie van hippocalcine thans beschreven.

Overactivatie

Deze mutaties hebben geen invloed op de expressie of de structuur van het eiwit, maar leiden tot subtiele defecten in de manier waarop het de signaaloverdracht binnen neuronen regelt.

In de loop van de studie kwam aan het licht dat hippocalcine kan inwerken op specifieke types calciumkanalen die belangrijk zijn voor de normale initiatie van neuronale activiteit. Ook werd vastgesteld dat expressie van de ziekteverwekkende mutaties resulteerde in de overactivatie van één specifieke klasse van deze calciumkanalen.

“We kunnen nu voor het eerst begrijpen dat deze mutaties belangrijke fysiologische gevolgen hebben die kunnen leiden tot afwijkingen in de neuronale functie”, zegt Dr. Nordine Helassa. “Buitensporige neuronale activatie kan leiden tot een verstoorde overdracht van signalen in de hersenen van getroffen individuen.”

Potentiële nieuwe behandeling

Professor Burgoyne vult aan: “Deze bevindingen bieden een aanwijzing voor de ontwikkeling van een potentiële nieuwe behandeling. Het is immers mogelijk dat het gebruik van medicijnen die de calciumkanalen blokkeren die door hippocalcine worden aangestuurd, kunnen helpen de impact van de erfelijke stoornis te beperken.”

Bron: https://www.technologynetworks.com/genomics/news/gene-mutation-causes-incurable-involuntary-movement-disorder-287518 (geconsulteerd op 2 april 2018)